«Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթ․ Հայատյացություն՝ սումգայիթյան «սցենարով»
«Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթը գրում է․ «Սումգայիթի եղեռնագործության մասին ահա թե ինչ է պատմում ջարդերի ականատեսներից մեկը` Ալեքսանդր Սարգսյանը, ով դառը հիշողությունների վերաբերյալ գիրք է պատրաստում տպագրության. «Ոճիրը ծրագրված է եղել նախօրոք, կասեի` «պետական մակարդակով»: Այդ կապակցությամբ ուշագրավ մի փաստ եմ ուզում արձանագրել: Ողբերգական դեպքերից առաջ, ԽՄԿԿ Կենտկոմի գլխավոր քարտուղար Միխայիլ Գորբաչովը բանաստեղծուհի Սիլվա Կապուտիկյանի եւ գրող-հրապարակախոս Զորի Բալայանի հետ հանդիպմանը «մտավախություն» էր հայտնել Բաքվում ապրող 200 հազար հայերի անվտանգության ապահովման շուրջ` այն ուղղակիորեն կապելով Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանին վերամիավորելու արցախահայության պահանջի հետ:
Սումգայիթում կրքերը բորբոքելուն նպաստեցին նաեւ տարածված այն ստահոդ լուրերը, թե իբրեւ Հայաստանում զանգվածաբար սպանում են ադրբեջանցիներին ու թալանում նրանց ունեցվածքը: Սադրիչ էր եւ ԽՍՀՄ գլխավոր դատախազի տեղակալ Վ. Կատուսեւի հեռուստատեսային ելույթը, երբ նա հայտարարեց, որ Ասկերանի դեպքերի ժամանակ իբրեւ երկու ադրբեջանցի է սպանվել: Որ եղեռնագործությունն, իրոք, նախապես էր ծրագրվել, այդ մասին են վկայում եւ ջարդարարների մոտ հայերի բնակարանների ցուցակներն ու գրանցված հեռախոսահամարները: Սցենարի համաձայն բաժանված էին դերերը, եւ հստակ հայտնի էին, թե ովքեր պիտի սպանեն, ջարդեն, ավերեն, թալանեն, հանցագործության հետքերը թաքցնեն: Իսկ ոճիրից առաջ հրոսակներին դանակներ, կացիններ ու մետաղալարեր, նաեւ թմրանյութեր էին բաժանվել: Հատկանշական է եւ այն հանգամանքը, որ նախապես անջատվել էր հեռախոսային կապը ու հայերի տներում չէին գործում ՆԳ եւ շտապօգնության ծառայությունները»»…
Մանրամասները՝ թերթի այսօրվա համարում։