Ցեղասպանության զոհերի հիշատակի 110-րդ տարելիցին նվիրված հիշատակման միջոցառում՝ Ժնևի Էյնար պալատում
Ապրիլի 29-ին, Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի 110-րդ տարելիցի կապակցությամբ, Ժնևի քաղաքապետարանի Էյնար պալատում տեղի ունեցավ ոգեկոչման արարողություն։
Միջոցառումը կազմակերպվել էր Ժնևի քաղաքապետարանի և Շվեյցարիայի հայկական և հայասեր կազմակերպությունների խորհրդի (CAAS) համատեղ նախաձեռնությամբ։ Ելույթներով հանդես եկան Ժնևի քաղաքապետ Քրիստինա Կիտսոսը, Շվեյցարիայում Հայաստանի դեսպան Հասմիկ Տոլմաջյանը, ինչպես նաև CAAS-ի նախագահ Սարգիս Շահինյանը, Շվեյցարահայերի միության (UAS) նախկին նախագահ Միգանուշ Բաղրամյանը։
Միջոցառմանը ներկա էին Շվեյցարիայի և Ժնև քաղաքի դաշնային, քաղաքային և համայնքային բարձրաստիճան ներկայացուցիչներ, Ժնևի ՄԱԿ-ի գրասենյակում հավատարմագրված դեսպաններ և դիվանագետներ, ինչպես նաև հայ համայնքի ներկայացուցիչներ։
Ժնևի քաղաքապետ Քրիստինա Կիտսոսն իր ելույթում ընդգծեց, որ Հայոց ցեղասպանության զոհերին հարգանքի տուրքի մատուցումը ոչ միայն բոլորի բարոյական պարտքն է, այլև արդարության, համամարդկային արժեքների և մարդկային արժանապատվության համար պայքարի խորհրդանիշ։ Նա կարևորեց ժխտողական մերժումը և բոլոր տեսակի ոճրագործությունների կանխարգելմանն ուղղված միասնական հանձնառությունը՝ կոչ անելով մնալ հավաքական հիշողության աչալուրջ պահապան, հետամուտ լինել հիշյալ ոճիրների դատապարտմանն ու անպատժելիության դեմ պայքարին։
Քաղաքապետը նաև շեշտեց, որ երկու ժողովուրդների միջև բարեկամությունը նշանավորվել է դեռևս 19-րդ դարի վերջում՝ արտահայտվելով համիդյան ջարդերի ժամանակ հայ ժողովրդի նկատմամբ շվեյցարացի ժողովրդի ցուցաբերած համերաշխությամբ։ Նշեց նաև, որ Շվեյցարիայի, հատկապես՝ Ժնև քաղաքի բարեկամական կապը հայ ժողովրդի հետ արտահայտվում է նաև գիտամշակութային հարթակում, որի դրսևորումներից է Ժնևի համալսարանում Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի առկայությունը։
Քաղաքապետն անդրադարձավ նաև Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ իրադարձություններից հետո Ադրբեջանում ապօրինաբար պահվող հայ գերիների հարցին և նրանց հանդեպ կեղծ դատավարությանը, ինչպես նաև հայկական պատմամշակութային ժառանգության միտումնավոր ոչնչացմանը։
Դեսպան Հասմիկ Տոլմաջյանն իր խոսքում երախտագիտություն հայտնեց Ժնևի քաղաքային իշխանություններին՝ առաջին անգամ քաղաքապետարանում Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի ոգեկոչման արարողության համար։ Նա ընդգծեց միջոցառման կարևորությունը ոչ միայն որպես հարգանքի տուրք՝ մեկուկես միլիոն զոհերի հիշատակին և համերաշխության դրսևորում՝ անասելի տառապանքների ենթարկված վերապրածների և նրանց սերունդների հանդեպ, այլև՝ ցեղասպանության ոճրագործությունների կանխարգելմանն ուղղված հավաքական ջանքերի արտահայտություն։
Դեսպանը բարձր գնահատեց հայ ժողովրդի համար այդ դժվարին պահին Շվեյցարիայի ժողովրդի ցուցաբերած բացառիկ համերաշխությունը՝ հիշատակելով 1896թ․ Շվեյցարիայի ժողովրդի նախաձեռնած Օսմանյան կայսրությունում հայերի դեմ ջարդերը դատապարտող համազգային խնդրագիրը, որն իր՝ գրեթե կես միլիոնի հասնող ստորագրյալների թվով (454 290, ինչը կազմում էր Շվեյցարիայի ընդհանուր 3 մլն բնակչությունից խնդրագիր ներկայացնելու իրավունք ունեցողների 50%-ը)՝ առայսօր մնում է չհաղթահարված ռեկորդ շվեյցարական ժողովրդավարության պատմության մեջ։ Դեսպանը երախտագիտությամբ հիշատակեց շվեյցարացի քաղաքական, հասարակական և հոգևոր գործիչների անձնուրաց դերակատարությունը՝ բազմահազար վերապրած հայերի համար ապաստան և նոր կյանքի հնարավորություն ընձեռնելու գործում։
Դեսպանը երախտիքի տուրք մատուցեց նաև Ժնև քաղաքին 2018թ-ին Շառլ Ազնավուրի մասնակցությամբ Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված հուշարձանի՝ «Հիշողության լապտերների» տեղադրման համար։ Իրավամբ խաղաղության և մարդու իրավունքների մայրաքաղաք համարվող Ժնևում տեղադրված «Հիշողության լապտերները» հարգանքի տուրք են ոչ միայն Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին, այլև հանդիսանում են վերապրումի, վերածննդի և խաղաղ ապագայի խորհրդանիշ։
Դեսպանը շեշտեց նաև, որ չնայած շարունակվող մարտահրավերներին՝ Հայաստանը հաստատակամորեն հետևում է ժողովրդավարության ուղուն՝ առաջնորդվելով արդարության և խաղաղության տեսլականով՝ հավելելով, որ խաղաղ, անվտանգ, կենսունակ և զարգացած Հայաստանի Հանրապետությունը նաև երաշխիք է՝ թույլ չտալու համար ողբերգության կրկնությունը։