Իրավական ակտերի նախագծերի առնչությամբ Պաշտպանի նկատառումների 70 տոկոսն իրավասու մարմիններն ընդունել են. վերլուծություն
Մարդու իրավունքների պաշտպանին 2024 թվականի ընթացքում ուղարկվել է մարդու իրավունքներին և ազատություններին վերաբերող 173 նորմատիվ իրավական ակտերի նախագծային փաթեթ։ Դրանց վերաբերյալ Պաշտպանի կողմից, հաշվի առնելով միջազգային չափանիշներն ու իրավակիրառ պրակտիկան, ներկայացվել է 226 նկատառում՝ ներառելով նախագծային խնդրահարույց կարգավորումների առնչությամբ ոչ միայն քննադատություն, այլ նաև դրանց փոփոխմանն ուղղված կոնկրետ առաջարկներ։
ՄԻՊ–ից հայտնում են, որ ՄԻՊ աշխատակազմի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ 2024 թվականի ընթացքում Պաշտպանին կարծիքի ներկայացված ու նախարարական կոմիտեների և Կառավարության նիստերի օրակարգերում ընդգրկված նախագծային փաթեթների առնչությամբ Պաշտպանի նկատառումների գրեթե 70 տոկոսն ընդունվել է իրավասու մարմինների կողմից, դրանց հիման վրա նախագծերում կատարվել են համապատասխան փոփոխություններ։
Տարվա ընթացքում Պաշտպանը նկատառումներ է ներկայացրել մի շարք կարևոր նախագծերի վերաբերյալ, որոնք նաև հանրային լայն քննարկումների առարկա են դարձել, այդ թվում՝ «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման և պաշտպանության մասին» օրենքի և հարակից օրենքների փաթեթին, հաշմանդամություն ունեցող անձանց խնամք և սոցիալ-վերականգնողական ծառայությունների տրամադրման կարգին, փաստաբանական ծառայությունների համար հարկային բեռի ավելացմանը, ինչպես նաև տեղեկության ազատությանը, անձնական տվյալների պաշտպանությանը վերաբերելի օրենքների և այլ իրավական ակտերի փոփոխությունների նախագծերի առնչությամբ։
Պաշտպանը բարձր է գնահատում այն փաստը, որ չնայած ՄԻՊ կողմից ներկայացվող նկատառումների հիմնական մասը քննադատական են, պետական մարմինները դեպքերի հիմնական մասում հաշվի են առնում դրանք, նախագծերում կատարում համապատասխան փոփոխություններ։
Այդ հանգամանքը նպաստում է ոչ միայն օրենսդրության որակի բարձրացմանը, այլև մարդու իրավունքների առավել արդյունավետ իրացմանը և պաշտպանությանը։
Չնայած վերը շարադրվածին` առկա են մի քանի նախագծերի առնչությամբ Մարդու իրավունքների պաշտպանի սկզբունքային նկատառումներ, որոնց հիման վրա իրավական ակտերի նախագծերում փոփոխություններ չեն կատարվել: Թեև Պաշտպանը նշված իրավիճակներում օգտագործում է նաև այլ գործիքակազմեր, օրինակ` Սահմանադրական դատարան դիմում ներկայացնելը և այլն, սակայն կարևոր է, որպեսզի խնդիրները ամբողջական լուծում ստանան հենց սկզբնական փուլում` նախագծային կարգավորումները փոփոխելու միջոցով:
ՄԻՊ դիմումի հիման վրա, օրինակ` Սահմանադրական դատարանը հակասահմանադրական է ճանաչել վերարտադրողական առողջության և վերարտադրողական իրավունքների մասին օրենքի` իրավունքների տեսանկյունից խնդիրների հանգեցնող կարգավորումներից մեկը:
Հարկ է նաև նշել, որ բացառիկ են դեպքերը, երբ մարդու իրավունքներին առնչվող առանձին նախագծեր չեն ուղարկվել Մարդու իրավունքների պաշտպանին կարծիքի: Չնայած խնդիրը լուծվել է պետական իրավասու մարմինների հետ հաղորդակցության արդյունքում, Պաշտպանը կարևորում է, որպեսզի նման առանձին դեպքերը ևս բացառված լինեն: